Тарихи нысандарды аралау экспедициясы

 

2017 жылы 16 қазан күні  Елбасымыздың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласына қатысты Меркі жерінен  көне Тараз қаласына оқушыларды тарихи нысындарды аралату мақсатында тарихи экспедиция ұйымдастырылды. Экспедицияның мақсаты 2000 жылдық тарихы бар Тараз қаласындағы көне ескерткіштердің тарихымен таныстыру,оқушыларға көрсету,тарихи нысаналар туралы мәлімет беру, оқушылардың париоттық сезімін арттыру, оладың бойындағы рухани құндылықтарын байыту болды.

     

Аудандақ білім беру бөліміне қарасты мектептерден 40 оқушы жинақталды. Оқушыларды бастап барған аудандық білім бөлімінің әдіскері Раптаева Сәуле Маратбекқызы, «Мәңгілік Ел» тәрбие және білім беру орталығының директоры Шағатаева Күлайым, орталықтың қосымша білім беру педагогы Шопаева Назым, №21 Победа орта мектебі директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Тайбекова Элмира, №5 Ақарал орта мектебінің тарих пәнінің мұғалімі Қасым Ғани. Оқушылардың жол қауіпсіздігі мен өмір қауіпсіздігіне жауаптылықты аудандық ішкі істер бөлімінің қызметкерлері өз меншіктеріне алды.

 

   

 

Үш автокөлік (мерседес - спринтер) болып Меркі ауданынан Тараз қаласына жол тарттық.

Тараз қаласына жеткен соң алғашқы қадамымыз Көне Тараз тарихи орталығы болды. Орталықты арнайы маман таныстырып,  орталықта 5 нысан орналасқан екенін айтты.

1.Музей

2.Археологиялық саябақ

3.Қарауыл мұнарасы

4.Достық үйі

5.Меркі жайсаң түркі ұллтық ғибадатханасы

     

Археологиялық саябақтың Қазақстан бойынша тек Тараз қаласында бар екенін айтты.Ол жердегі әрбір меншіктермен оқушыларды таныстырды. Қарауыл мұнарасына көтерілсе бүкіл қаланың көрінісін көрсе болады. Балбал тастардың көшірмесін де көрсетті. Ал музейге кірген бетте музейді таныстырушы маман көне түркі халқының мәдени мұраларымен, қыш ыдыстардың тарихымен, кесенелердің макетімен, ұлы дала тұлғаларының бюсттерімен таныстыды. 

    

 Музей сыртында көне қала, сауда орталығының орны, VІ – VІІ ғасырдағы халықтың тұрмыс салтта қолданған ыдыстарының қалдықтары табылған орнын оқушылар көріп, аралап шықты.

  

    Одан әрі  орта ғасырдың басындағы  көне қаланың орнында Жамбыл облысы Таласауданындағы Қызыларық ауылының маңындағы Талас өзенінің  оң жағалауында орналасқан  Тектұрмас кесенесіне аяқ тіредік. Оқушылар  Тектұрмас кесенесінің ,XIVғасырда салынған күмбездің астыңғы жағы төртбұрышты, жоғары жақ күмбезі күйдірілген қызыл кірпіштен  қаланғаныкүмбезі туралы мағлұматтар алды.

  

Ары қарай Қарахан кесенесіне келіп тоқтадық.Қарахан кесенесіне кірген бетте тұғыртасты көрдік. Елбасының 1997 жылы 7 қаңтарда қалаға келген іс- сапарында Жамбыл атауын көне атау Тараз атауын қайта қайтарып, 2100 жылы ұрпаққа аманат хатын қалдырған тұғыртасы екен.Schoolchildren сымбаты мен сәулеті келіскен Қарахан кесенесінің тұрғызылу тарихы, Қарахан қағаны туралы мәліметтер берілді. 

   2015 жылы «Қазақ хандығының 550 жыл» толуына орай салынған «Қазақ елі» монументіне келіп тоқтадық. Қазақ хандығының негізін қалаушы Жәнібек пен Керей, қазақ халқы жайлы тарихи деректерді естіп білді.

Экспедиция «Айша бибі» кесенесіне  келіп тоқтады. Айша бибі мен Бабаджа хатун, оның кесенелерінің салыну тарихын, киелі орынның қасиеті жайлы естіп білді

  

 «Айша бибі» кесенесінен шыққан соң Ақшолақ өңіріндегі «Ақыртас» қасиетті киелі кешеніне табан тіредік.

VII – XII ғасырларда араб әмірлігінің сұлтаны салдырған бұл тастардың құпиясының ашылмағаны, неге ақыртастардың не себепті ақыртас аталуы жайлы көріп білді. Сапарымыздың соңы  «Ақыртас» киелі кешенімен аяқталды.

     Оқушылар бұл тарихи экспедиция жасау арқылы көптеген рухани орталықтар жайлы мәліметтер алды. Өздеріне қажетті дерек көздерін жинады. Қорыта келгендетарихи нысандарды аралау экспедициясы өз мақсатына жетті деп санауға болады.